Widoczny na zdjęciu dokument to zaproszenie na prypeckie obchody Dnia Energetyka w 1983 r., które Muzeum Narodowemu „Czarnobyl” w Kijowie przekazał Władimir Bierezin. To pamiątka związana z podłączeniem czwartego energobloku czarnobylskiej elektrowni do sieci energetycznej Ukrainy.
Materiał powstał we współpracy z Muzeum Narodowym „Czarnobyl” w Kijowie.
Władimir Aleksiejewicz Bierezin od 1976 r. pracował w zakładzie turbin czarnobylskiej elektrowni. W 1977 r. zmiana, podczas której Bierezin był starszym inżynierem turbin, podłączyła do sieci energetycznej pierwszy energoblok. Od 1983 do 1988 r. był szefem komitetu zawodowego w elektrowni. W późniejszych latach był także m.in. szefem przedsiębiorstwa gospodarki komunalnej w Sławutyczu i zastępcą dyrektora Chmielnickiej Elektrowni Atomowej. W 2010 r. został przewodniczącym komitetu wykonawczego, a następnie przewodniczącym Związku „Czarnobyl” Ukrainy.
Oto krótka opowieść o historii wyjątkowego zaproszenia, którą Władimir Bierezin przekazał pracownikom naukowym Muzeum Narodowego „Czarnobyl” w Kijowie.
– Oprócz świąt państwowych, które obchodzono w maju i listopadzie, w Prypeci były jeszcze dwa święta, które odbywały się ze szczególnym rozmachem. To Dzień Budowniczego (przypadał w drugą niedzielę sierpnia) i Dzień Energetyka (obchodzono go 22 grudnia). Dla nas – pracowników elektrowni jądrowej w Czarnobylu – Dzień Energetyka z oczywistych względów był szczególnym świętem zawodowym – mówił.
Jak zaznaczył, co roku do obchodów przygotowywano się szczególnie starannie i starano się zapewnić pewne „niespodzianki” w programie wydarzeń. – W 1983 r. przyjemnym akcentem uroczystości był występ śpiewaka Jurija Aleksandrowicza Gułajewa przed mieszkańcami Prypeci. On w tamtych latach był bardzo popularny, więc chcących posłuchać wykonywanych przez niego pieśni było wielu – opowiadał. Aby zachować porządek, z wyprzedzeniem wydrukowano specjalne bezpłatne zaproszenia, które zostały rozdzielone wśród poszczególnych struktur elektrowni.
– W 1983 r. z okazji Dnia Energetyka spodziewano się kolejnej niespodzianki – 21 grudnia planowano podłączyć do sieci energetycznej kraju turbogenerator nr 7 czwartego energobloku. Dla nas – atomistów – było to wielkie wydarzenie – nowo wybudowany obiekt przemysłowy zaczyna działać – stwierdził Bierezin.
Na tę wiadomość oczekiwano nie tylko w Prypeci. Przed rozpoczęciem uroczystości dyrektor elektrowni Wiktor Brichanow przekazał Bierezinowi, że na podłączenie czwartego energobloku do sieci czeka także minister energetyki i elektryfikacji ZSRR Piotr Stiepanowicz Nieporożny.
Nie obyło się jednak bez problemów. Uroczystości w Pałacu Kultury „Energetyk” trwały w najlepsze – uhonorowano już weteranów i przodowników pracy, rozpoczął się koncert Gułajewa, a informacji o podłączeniu wciąż nie było. – Po zakończeniu koncertu kierownictwo elektrowni zebrało się w gabinecie dyrektora Pałacu Kultury i tam oczekiwano komunikatu o podłączeniu do sieci siódmego turbogeneratora bloku nr 4. Zaproszono tam też Jurija Gułajewa – wspominał turbinista.
Emocje sięgały zenitu. – Gdy do końca dnia pozostało mniej niż pół godziny, w końcu rozległ się długo oczekiwany dźwięk telefonu. Szef zmiany elektrowni zgłosił Briuchanowi podłączenie generatora czwartego energobloku do sieci energetycznej kraju. Dyrektor elektrowni natychmiast zadzwonił na centralę elektrowni i poprosił o połączenie z ministrem energetyki ZSRR Piotrem Stiepanowiczem Nieporożnym. Ten podziękował za miłą wiadomość i poprosił o przekazanie gratulacji całemu zespołowi stacji. Po tej rozmowie telefonicznej rzuciliśmy się, aby pogratulować sobie nawzajem. To było ogromne przeżycie. Chciałem zachować coś na pamiątkę tak wielkiego wydarzenia dla elektrowni jądrowej. Wziąłem więc swoje zaproszenie na obchody Dnia Energetyka i poprosiłem obecnych o podpisanie się – mówił Bierezin.
Jako pierwszy swój autograf złożył Jurij Gułajew. Później dyrektor elektrowni Wiktor Briuchanow napisał: „Jest i czwarty blok. Elektrownia jądrowa w Czarnobylu – 4 miliony kW. Największa w ZSRR”.
Szef wydziału kultury prypeckiego komitetu wykonawczego Aleksandr Ruban napisał: „Niech ten wieczór zostanie zapamiętany na całe życie. To historia w Pałacu Kultury – start czwartego energobloku to wkład w edukację pracowników”. Podał także czas podłączenia bloku do sieci: 23.34.
Szef działu projektowo-technicznego elektrowni Jewgienij Andriejewicz Lutyj napisał: „Konieczne jest włączenie w terminie nr 12”. – Tutaj należy wyjaśnić, że w tym czasie budowa bloków nr 5 i 6 naszej elektrowni była w pełnym toku. Planowano zainstalować po dwa turbogeneratory w każdym z tych bloków, tak jak w czterech wcześniejszych. A więc numer 12 to turbogenerator szóstego bloku trzeciej części elektrowni – dodał Bierezin.
Podpisali się także żona Lutego – Nina Konstantinowna, która kierowała wydziałem planowo-ekonomicznym elektrowni, dyrektor Pałacu Kultury „Energetyk” Walerij Josifowicz Idelson i Władimir Bierezin.
– Zaproszenie to przez prawie 40 lat było w moim domowym archiwum. Teraz, gdy pojawiła się możliwość wykonania wysokiej jakości elektronicznych kopii dokumentów, przekazałem oryginalne zaproszenie Muzeum Narodowemu „Czarnobyl” – zakończył Bierezin.
Materiał powstał we współpracy z Muzeum Narodowym „Czarnobyl” w Kijowie. Zapraszamy na strony internetowe muzeum chornobylmuseum.kiev.ua oraz jego profil na Facebooku.
