Oto sylwetka Walerego Iwanowicza Pierewaczenki – kierownika zmiany w dziale reaktorowym nr IV, uczestnika wydarzeń z 1986 r. Materiał powstał we współpracy z Muzeum Narodowym „Czarnobyl” w Kijowie.
Walerij Iwanowicz Pierewaczenko (ros. Валерий Иванович Перевозченко) – kierownik zmiany nr 5 w dziale reaktorowym nr 2 czwartego energobloku.
Urodził się 6 maja 1947 r. w miejscowości Starodub w obwodzie briańskim na terenie Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. W 1970 r. ukończył Wyższą Wojskowo-Morską Szkołę Inżynierii im. Feliksa Dzierżyńskiego jako specjalista ds. instalacji energetycznych. Służył we flocie atomowych okrętów podwodnych ZSRR.
Pracę w elektrowni jądrowej w Czarnobylu rozpoczął 30 kwietnia 1981 r. Pracował jako starszy inżynier operacyjny oraz naczelnik zmiany działu reaktorowego.
W nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 r. pełnił obowiązki kierownika zmiany działu reaktorowego. W pierwszych minutach po awarii ruszył na poszukiwania Walerego Chodemczuka i Władimira Szaszenoka, z którymi stracił kontakt. Pierewaczenko, oceniając niszczycielskie skutki eksplozji, jako doświadczony fizyk zrozumiał, że reaktor zamienił się w „jądrowy wulkan”, którego nie zdoła ugasić woda i uruchomienie dodatkowych pomp będzie bezcelowe, o czym doniósł naczelnikowi zmiany energobloku.
Kosztem własnego życia w warunkach wysokiego promieniowania, pod gruzami zniszczonego energobloku i w radioaktywnej wodzie szukał i uratował swoich podwładnych. Wziął na siebie zarządzanie likwidacją skutków awarii w najtrudniejszych obszarach. Nie znał strachu, a odwaga i poczucie obowiązku doprowadziły do jego śmierci.
Zmarł 13 czerwca 1986 r. w klinice nr 6 w Moskwie. Według szacunków otrzymał 6 Sv, co doprowadziło do ostrej choroby popromiennej trzeciego stopnia.
Pośmiertnie otrzymał Order „Za Odwagę” III stopnia (Ukraina, 2008 r.).
Nagrody i rzeczy osobiste Walerego Pierewaczenki są prezentowane na ekspozycji w Muzeum Narodowym „Czarnobyl” w Kijowie.
Zdjęcie wykonano przed awarią, w 1981 r., gdy w tym czasie był starszym inżynierem-mechanikiem i wraz z Aleksandrem Agułowem uczestniczył w rozruchu i wprowadzeniu do eksploatacji trzeciego energobloku.
Autorem zdjęcia jest Aleksandr Agułow – starszy operator głównych pomp cyrkulacyjnych na czwartym energobloku elektrowni. Autor zdjęcia pracował w noc wypadku i ratował towarzyszy. W konsekwencji otrzymania dawki promieniowania, jaką określono na 1,5 Sv, nabawił się ostrej choroby popromiennej pierwszego stopnia.
Materiał powstał we współpracy z Muzeum Narodowym „Czarnobyl” w Kijowie. Zapraszamy na strony internetowe muzeum chornobylmuseum.kiev.ua oraz jego profil na Facebooku.
