Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku poparło rezolucję dotyczącą wzmocnienia współpracy międzynarodowej i koordynacji wysiłków na rzecz badania, łagodzenia i minimalizacji skutków katastrofy w Czarnobylu”. Przyjęty dokument przewiduje również przejście na ukraińską transkrypcję nazwy Czarnobyl (przynajmniej w języku angielskim).
Za rezolucją, która została zainicjowana przez Ukrainę i grupę państw, zagłosowało 97 państw członkowskich, 8 było przeciw, a 39 wstrzymało się od głosu.
Rezolucja potwierdza skalę i czas trwania skutków awarii w Czarnobylu oraz podkreśla potrzebę wzmocnienia międzynarodowego wsparcia dla odbudowy i rozwoju dotkniętych terenów. Szczególną uwagę zwrócono na wydarzenia z 14 lutego 2025 r., kiedy to Nowa Bezpieczna Powłoka nad zniszczonym blokiem elektrowni jądrowej w Czarnobylu została uszkodzona w wyniku ataku rosyjskiego drona.
W dokumencie stwierdzono, że incydent ten zagroził dziesięcioleciom międzynarodowej współpracy dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego tego obiektu. Zgromadzenie Ogólne ONZ wezwało państwa członkowskie i partnerów międzynarodowych do kontynuowania współpracy z Ukrainą w celu zapewnienia bezpieczeństwa strefy czarnobylskiej i przezwyciężenia skutków środowiskowych, społecznych i humanitarnych katastrofy.
Rezolucja przewiduje również przejście w języku angielskim na ukraińską transliterację nazwy – „Czornobyl” zamiast „Chernobyl”, włączając w to Międzynarodowy Dzień Pamięci o Katastrofie w Czarnobylu, który jest obchodzony corocznie 26 kwietnia.
Zgromadzenie Ogólne ONZ postanowiło również zwołać specjalne posiedzenie 24 kwietnia 2026 r., poświęcone 40. rocznicy katastrofy w Czarnobylu.
Warto zaznaczyć w tym miejscu, że prawidłowa forma w języku polskim nazwy ukraińskiego miasteczka Czarnobyl przewiduje zapis przy użyciu samogłoski „a”. Jak czytamy w książce Pawła Sekuły pt. “Czarnobyl. Społeczno-gospodarcze, polityczne i kulturowe konsekwencje katastrofy jądrowej dla Ukrainy”, “Stosowanie transkrypcji przez »e« jest kalką leksykalną rosyjskiej nazwy miasta obowiązującej w czasach Rosji carskiej i ZSRS (Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich – przyp. red.), która w języku rosyjskim brzmi Cziernobyl (ros. Чернобыль). W chwili gdy Czarnobyl z pojęcia geograficznego stał się synonimem największej tragedii jądrowej na świecie, obowiązywała jego rosyjska nazwa i dlatego w wielojęzycznych opracowaniach zastosowano transkrypcję z języka rosyjskiego z pisownią przez »e«.” Stąd też, w języku angielskim mamy Chernobyl, w języku francuskim – Tchernobyl, a w języku niemieckim – Tschernobyl.
Z kolei pisownia przez “o” jest transkrypcją współczesnej nazwy tego miasteczka w języku ukraińskim – Czornobyl (ukr. Чорнобиль). Pisownię przez “o” można znaleźć także w niektórych dokumentach w języku angielskim.
“Zapisywany przy użyciu samogłoski »a« Czarnobyl jest najbardziej poprawnym i tradycyjnym nazewnictwem miasta” – pisze Paweł Sekuła. Autor zaznacza, że nazwa miejscowości pojawia się już w najstarszych kronikach ruskich, m.in. latopisie kijowskim z XII wieku czy latopisie hustyńskim z 1670 roku. Czarnobyl opisuje także “Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” z 1880 r.
