„Minister Urban w Interpressie” i „Po awarii w radzieckiej elektrowni jądrowej” – to dwa obszerne artykuły, które pojawiły się w „Echu Krakowa” – krakowskim dzienniku w numerze 84 z 1986 r., datowanym na 30 kwietnia i 1 maja.
„Minister Urban w Interpressie” (zapis oryginalny)
Rzecznik prasowy rządu min. Jerzy Urban odczytał na wstępie wtorkowej konferencji dla dziennikarzy zagranicznych komunikat następującej treści: Jak poinformowała PAP nad północno-wschodnim obszarem Polski przesunął się radioaktywny obłok. Mimo niestwierdzenia zagrożeń dla zdrowia ludności kierownictwo partii i rządu z całą powagą skupiło bezpośrednie zainteresowanie na tym zjawisku, będącym skutkiem awarii elektrowni atomowej na Ukrainie, o czym informowała agencja TASS. Władze Polski pozostawały w bezpośrednim kontakcie z władzami ZSRR. Powołana została komisja rządowa na czele z wicepremierem Zbigniewem Szałajdą. W jej skład weszli kierownicy odpowiednich resortów (zdrowia, rolnictwa), prezes agencji atomistyki, wybitni lekarze, szef stacji pomiarowych emisji radiologicznej, przedstawiciele odpowiednich służb wojskowych.
Od poniedziałku uruchomiono około 200 dodatkowych punktów pomiarów wszelkich skażeń ziemi, wody i atmosfery. Nie stwierdzono żadnego zagrożenia dla zdrowia ludzi. Zadania komisji są więc natury kontrolnej, profilaktycznej i koordynacyjnej.
Min. Urban stwierdził, że nie następuje wzrost radioaktywności w Polsce (także w obszarze północno-wschodnim) i rysują się tendencje poprawy. Wydane zostały decyzje powołujące gotowość natury medycznej w zakresie kontroli żywności i produkcji żywności oraz inne, które dyktuje ostrożność.
W uzupełnieniu komunikatu rzecznik rządu odpowiadał na pytania dziennikarzy (ZDF, EFE, prasy szwedzkiej).
I tak min. Urban stwierdził, że w Polsce, w oparciu o przeprowadzone pomiary nie stwierdzono przekroczenia „progu zagrożenia radioaktywnością”. Ponadto nie ma żadnych informacji wskazujących, aby w wyniku awarii ucierpiał jakikolwiek obywatel Polski przebywający na Ukrainie.
(…)
„Po awarii w radzieckiej elektrowni atomowej” (zapis oryginalny)
Agencja TASS przekazała następujący komunikat Rady Ministrów ZSRR: Jak już informowała prasa, w Czernobylskiej Elektrowni Atomowej, położonej 130 km na północ od Kijowa nastąpiła awaria.
Według wstępnych danych awaria nastąpiła w jednym z pomieszczeń 4 bloku energetycznego i spowodowała zniszczenie części konstrukcji budowlanych budynku reaktora, jego uszkodzenie i pewien wyciek substancji radioaktywnych. Trzy pozostałe bloki energetyczne zostały zatrzymane, są one sprawne i znajdują się w rezerwie eksploatacyjnej. Podczas awarii zginęły dwie osoby.
Podjęto pilne kroki dla likwidacji skutków awarii. W chwili obecnej sytuacja radiacyjna w elektrowni i położonych w pobliżu miejscowościach została ustabilizowana, a poszkodowanym udziela się niezbędnej pomocy lekarskiej. Mieszkańcy osiedla przy elektrowni atomowej i trzech najbliższych miejscowości zostali ewakuowani.
*
W związku z awarią w Czernobylskiej Elektrowni Atomowej nad obszarem północno-wschodnich województw Polski przemieszcza się na dużej wysokości obłok radioaktywny. Na terenie całego kraju prowadzone są systematyczne pomiary poziomu promieniowania.
29 bm. o godz. 15.00 ustalono, że nastąpiło jedynie podwyższenie stężenia aktywnego jodu w powietrzu. Podwyższenie takie mogłoby być szkodliwe dla zdrowia, gdyby występowało w dłuższym czasie. Jednak wobec jego przejściowego charakteru nie stanowi ono zagrożenia dla zdrowia. W ostatnich godzinach stwierdza się spadkową tendencję poziomu stężenia.
Znajdujący się w powietrzu jod może być szkodliwy dla niemowląt i dzieci oraz kobiet ciężarnych. Osiadając na roślinach, również poprzez mleko, może dostać się do organizmu człowieka. W związku z tym eksperci zalecają niespożywanie aktualnie mleka pochodzącego od krów karmionych paszą zieloną.
W sprzedaży będzie mleko tylko od krów karmionych paszą suchą. Komisja liczy na zrozumienie społeczeństwa, że ewentualny niedostatek świeżego mleka w sprzedaży ma charakter przejściowy. Służba zdrowia podjęła działania profilaktyczne polegające na podaniu niemowlętom i dzieciom w województwach północno-wschodnich preparatu jodowego (jednorazowo), którego celem jest ochrona organizmu przed wchłanianiem aktywnego jodu.
Minister zdrowia i opieki społecznej zwraca uwagę na bezwzględną konieczność mycia przed spożyciem wszelkich nowalijek.
*
Eksperci szwedzcy zauważają, że wzrost stopnia radioaktywności w Skandynawii, wywołany wypadkiem na Ukrainie, nie przekroczył nawet poziomu rejestrowanego w wielu blokach mieszkalnych w krajach skandynawskich, zbudowanych przy wykorzystaniu popiołów z elektrowni, które zawierają słabo promieniujące substancje radioaktywne.
Najwyższe dawki napromieniowania zarejestrowano w poniedziałek w Helsinkach. Przekraczały one nieznacznie 6-krotny poziom naturalnego promieniowania Ziemi. Prasa sztokholmska odnotowuje, że w Szwecji – kraju, którego opinia publiczna jest niezwykle uczulona na wszystkie problemy dotyczące energii jądrowej i, jak zauważają korespondenci, zwykle przecenia niebezpieczeństwa związane z jej rozwojem – stosowne przepisy dopuszczają do wykonywania pracy bez żadnych ograniczeń czasowych i bez żadnej ochrony przy promieniowaniu 250 razy większym od naturalnego promieniowania. Takie dawki radioaktywności występują, dla przykładu, w pomieszczeniach biurowych szwedzkich elektrowni atomowych.
(PAP)
