Oto kolejny utwór Siergieja Urywina. Posłuchajcie piosenki „Ach, dzieciaczki”, a także przeczytajcie tekst w języku rosyjskim i jego tłumaczenie na język polski.
„Ах, детишки”
Ах, детишки, ах, сынишки, ах, дочурочки,
Босиком бредете вы по лугу сочному,
Ах, Сереженьки, ах, Оленьки, ах, Шурочки,
Во дворах своих играете в песочницах.
Вам неведомо, что страшным черным лезвием
Враз ударила беда, поранив детство вам,
Не сумели вас сберечь от пятен цезиевых
Мамы с папами да лицами ответственными.
Заливали мамы вам коленки битые
Йодом щиплющим да слезы вытирали вам.
А потом по вашим нежным щитовидкам
Изотопом йод неслышненько ударил!
В хатах брошенных лежат коляски с куклами,
Буквари, машинки, фантики да ленточки.
По цене и отобрать пытались, глупые –
Вы родителей своих простите, детоньки.
За оградой Зоны мальчуганы носятся,
Верят дядям, что зараза – за забором,
Попивают молочко коровок гомельских.
А генетики в газетах: все, мол, здорово!
Подавить бы нам в себе характер лавочный,
Отрубить бы миллиард от сумм несметных
Да построить ребятишкам город сказочный,
Уберечь их от заразы ради светлого!
На черта мы здесь ломаем всё да строим,
Получаем тут зарплату да по тысяче?!
А босые пятки бегают по стронцию –
Да за это вот нас всех плетями высечь бы!
„Ach, dzieciaczki”
Ach, dzieciaczki, ach, syneczki, ach, córeńki,
Drepczecie boso po soczystej polnej łące,
Ach, Sieriożeńki, ach, Oleńki, ach, Szuroczki, [1]
Na podwórkach swoich gracie w piaskownicach.
Nie wiadomo wam, że strasznym czarnym ostrzem
Ugodziła nagle krzywda, raniąc wam dzieciństwo,
Nie umieli was ochronić od plam cezu [2]
Patrzący z troską tatusiowie oraz mamy.
Polewały mamy wam kolanka zbite
Szczypiąc jodem, ocierając wasze łzy. [3]
Aż tu nagle w drobniuteńkie te tarczyce
Po cichutku izotopem jod uderzył! [4]
W opuszczonych chatach leżą wózki z laleczkami,
Elementarze oraz autka, fantiki i kokardy. [5]
Próbowali to też wywieźć, nierozsądni –
Wybaczcie swym rodzicom, dzieciąteczka.
Za płotem Zony mali chłopcy dokazują,
Wierzą wujkom, że zaraza – za drutami,
Popijają świeże mleko od krów homelskich. [6]
A genetycy w gazetach: wszystko, ponoć, doskonałe!
Stłumić w sobie ten charakter sklepikarski
Z niezliczonych sum odciąć choćby miliard
Wybudować miasto z bajki naszym dzieciom,
I odgrodzić od skażenia dla przyszłości!
Więc po diabła wciąż niszczymy, budujemy,
I zapłatę dostajemy tu w tysiącach?!
A bose piętki biegają po stroncie – [7]
Tak, za to wszystkich nas – trzeba by wychłostać!
tłumaczenie: Jacek Domaradzki
Wyjaśnienia:
- 1. Sieriożeńki – liczba mnoga zdrobnienia imienia Sergiusz/Siergiej – Sierioża (ros. Сергей – Серёжа); Szuroczki – liczba mnoga zdrobnienia imienia Aleksandra – Szuroczka (ros. Александра – Шурочка)
- 2. cez – najpowszechniejszy wśród radioaktywnych izotopów cezu jest Cs-137, stanowiący produkt rozszczepienia, i tym samym występujący w opadzie radioaktywnym oraz w wypalonym paliwie jądrowym. Wraz z izotopem jodu I-131, stanowi drugi najliczniej uwalniany radioizotop w przypadku awarii reaktorów jądrowych. Stanowi zagrożenie dla zdrowia, ponieważ wykazuje chemiczne podobieństwo do potasu, przez co wbudowuje się w cały organizm człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem śledziony, wątroby i mięśni. Czas połowicznego rozpadu wynosi ok. 30 lat.
- 3. szczypiący jod, jodyna – rozcieńczony roztwór jodu w etanolu (90 proc. obj.) z dodatkiem jodku potasu jako środka stabilizującego. Służy do dezynfekcji skóry przy obtarciach i niewielkich zranieniach.
- 4. izotop jodu – radioaktywny izotop jodu I-131 stanowi, wraz z izotopem cezu Cs-137, najliczniej uwalniany radioizotop w przypadku awarii reaktorów jądrowych, pomijając gazy szlachetne. Czas połowicznego rozpadu wynosi ok. ośmiu dni.
- 5. fantiki – w języku rosyjskim (фантик), popularna nazwa opakowania używanego do pakowania słodyczy (cukierków, gum do żucia). Oprócz swojego głównego przeznaczenia jako opakowanie, wśród dzieci w wczasach radzieckich również przedmiot do zabawy oraz kolekcjonerski.
- 6. homelski – z obwodu homelskiego (Гомельская область) na Białorusi, leżącego w jej południowo-wschodniej części przy granicy z Rosją i Ukrainą. Tereny obwodu zostały silnie skażone po awarii w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej.
- 7. stront – radioaktywny izotop strontu Sr-90 jest jednym z najgroźniejszych produktów pochodzących z opadów promieniotwórczych oraz produktów odpadowych technologii jądrowych. Czasu połowicznego rozpadu, wynosi blisko 29 lat. Gromadzi się w tkance kostnej, emitując silne promieniowanie beta.
Posłuchaj piosenki:
Piosenki można posłuchać także tutaj.
Siergiej Nikołajewicz Urywin (Сергей Николаевич Урывин) – podpułkownik, uczestnik likwidacji awarii w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej, czarnobylski bard-autor i wykonawca własnych pieśni na koncertach dla likwidatorów, jeden z organizatorów pierwszej ogólnozwiązkowej organizacji „Związek Czarnobyla” („Союз Чернобыль”), później pierwszy zastępca przewodniczącego Państwowego Komitetu ds. likwidacji następstw awarii w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej.
