Dr Paweł Sekuła jest asystentem w Katedrze Ukrainoznawstwa na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Nauk Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Od kilku lat prowadzi badania na temat różnorodnych konsekwencji katastrofy jądrowej w Czarnobylu. W 2014 r. wydał książkę pt. „Czarnobyl. Społeczno-gospodarcze, polityczne i kulturowe konsekwencje katastrofy jądrowej dla Ukrainy”. Publikacja ukazała się nakładem wydawnictwa „Szwajpolt Fiol” Fundacji św. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie.
„Wydana w 2014 roku, roku militarnej agresji Rosji na Krym, Donbas i ziemię łuhańską książka dr. Pawła Sekuły przedstawiająca społeczno-gospodarcze, polityczne i kulturowe skutki katastrofy jądrowej w Czarnobylu wychodzi naprzeciw coraz większym zainteresowaniom opinii światowej tragicznymi dziejami Ukrainy, do których doprowadziły imperialne władze carskie, stalinowskie i postkolonialne. W sytuacji, gdy określany jako „apokaliptyczne wydarzenie […] wybuch radioaktywny w Czarnobylu, z jego dramatycznymi i bezlitosnymi następstwami dla środowiska i życia tylu ludzkich istnień” spowodował, że Ukraina zrezygnowała z broni nuklearnej i w obliczu militarnej agresji Rosji stała się bezbronna, przedstawione w książce dr. Pawła Sekuły skutki katastrofy czarnobylskiej dostarczają cywilizowanemu światu dodatkowych argumentów i motywacji do wspierania euroatlantyckich dążeń narodu ukraińskiego, który już od ponad roku płaci ogromną cenę za pragnienie godnego życia w bezpiecznej Europie, co także leży w interesie Unii Europejskiej i całego demokratycznego świata” – czytam w przedsłowiu prof. dr. hab. Włodzimierza Mokrego, kierownika Katedry Ukrainoznawstwa UJ.
Sam autor zaznacza, że „wieloaspektowe konsekwencje katastrofy jądrowej z 26 IV 1986 r. nie odnoszą się jedynie do Ukrainy, na której terytorium znajdowała się czarnobylska elektrownia, lub Białorusi, która została najmocniej skażona opadem radioaktywnym. Nie zamykają się również w granicach byłego ZSRS czy nawet państw z tzw. bloku wschodniego. Radioaktywny obłok z czarnobylskiego reaktora w kwietniu i maju 1986 r. przekroczył granice Związku Sowieckiego, dotarł bowiem niemalże do wszystkich zakątków Europy i ostatecznie ogarnął swym zasięgiem znaczną część półkuli północnej”.
Podkreśla, że dla przywódców państw demokratycznych Czarnobyl był dowodem na coraz większy kryzys polityczny, gospodarczy, techniczny i organizacyjny Związku Sowieckiego. W państwach bloku socjalistycznego wzmagały się protesty antynuklearne, a dla „wielu narodów zamieszkujących republiki sowieckie był to także dowód, że ZSRS nie jest ich »wspólnym domem« a pod pretekstem »narodu sowieckiego« Moskwa konsekwentnie realizuje wobec swoich »młodszych braci« kolonialną politykę rusyfikacji i bezwzględnej eksploatacji gospodarczej”.
Naukowiec przypomina, że w likwidację skutków awarii czarnobylskiej zaangażowane były wszystkie republiki komunistyczne, a do pracy „sprowadzono obywateli ze wszystkich Związku Sowieckiego, wielu wbrew ich woli”.
Publikacja dr. Pawła Sekuły liczy 496 stron i zawiera sześć rozdziałów. W rozdziale pierwszym pt. „Tragedia w Czarnobylu 1986 roku. Uwagi ogólne” autor wprowadza nas w tematykę katastrofy i opisuje najważniejsze wydarzenia po awarii czarnobylskiego reaktora.
Rozdział drugi pt. „Sowiecki system sprawowania władzy jako główna przyczyna tragedii czarnobylskiej” to analiza sowieckiego systemu sprawowania władzy jako czynnika sprawczego katastrofy. Omawiane są takie kwestie jak problem etyki i odpowiedzialności pracy czy gospodarka planowa.
W trzecim rozdziale pt. „Propaganda czarnobylska jako rezultat sowieckiej polityki zarządzania i kontroli” dr Paweł Sekuła ukazuje mechanizmy propagandy i sposób ich funkcjonowania po 26 kwietnia 1986 r.
W rozdziale czwartym autor ocenia „Gospodarcze i społeczno-kulturowe konsekwencje katastrofy jądrowej w Czarnobylu”, a w piątym „Polityczne następstwa katastrof w Czarnobylu”.
Rozdział szósty pt. „Tragedia czarnobylska w ukraińskiej literaturze pięknej” przeanalizowano ukraińskie utwory literackie, które odnoszą się do katastrofy jądrowej w Czarnobylu.
Dr Paweł Sekuła podczas pracy nad książką korzystał z wielu materiałów archiwalnych, dokumentów państwowych, raportów, w tym także akt ukraińskiej KGB, Centralnego Komitetu Komunistycznej Partii Ukrainy, czy też amerykańskiej CIA.
Książkę można zamówić za pośrednictwem internetowej księgarni Fundacji św. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie na stronach internetowych www.nestor.cracow.pl.
